In deze Cervus Tax nieuwsflash staan wij stil bij een recente beslissing van de Staatssecretaris van Financiën. Deze heeft begin december 2024 aangekondigd de Holdingresolutie en het Besluit Verkoop Aandelen per 1 juli 2025 in te trekken. Tegelijkertijd zijn er twee nieuwe besluiten gepubliceerd, die op dezelfde datum in werking treden. De twee ingetrokken besluiten bevatten beleid over de aftrekbaarheid van btw op kosten die (mede) verband houden met de aankoop, het bezit en de verkoop van aandelen. In deze nieuwe besluiten staat een aantal wijzigingen ten opzichte van het verleden. Anderzijds is er door het Ministerie van Financiën (hierna: het Ministerie) duidelijk gezocht naar meer aansluiting bij de Europese jurisprudentie op dit vlak. De vraag is echter, of dat op een juiste wijze is gebeurd. De beleidswijziging gaat de facto in per 1 juli 2025. Het besluit is erg belangrijk voor Cervus Tax’ private equity en fusie en overname praktijk. Een link naar de twee nieuwe besluiten vindt u hier en hier.

VOORAF: OVER DE BETEKENIS VAN DIT BELEID

Deze nieuwe besluiten zijn zéér uitgebreid. Op zich niet gek, omdat de materie die het betreft vaak lastig is en ook voor tweeërlei interpretabel. In die zin zijn praktische handvatten altijd welkom. Om die reden is het even van belang vooraf het volgende te melden. Beleid is géén recht zoals een wet, parlementaire geschiedenis of jurisprudentie. Beleid bevat de zienswijze van in dit geval het hoofd van de Belastingdienst op deze materie. Dat betekent dat belastingplichtigen er vertrouwen aan kunnen ontlenen indien een standpunt in het beleid in hun voordeel is. Een ander kenmerk is dat beleid de mening van het hoofd van de Belastingdienst weergeeft. Dit houdt in dat inspecteurs in den lande in principe ook dit beleid zullen moeten naleven bij boekenonderzoeken of verzoeken om zekerheid vooraf. Dat betekent dat als een belastingplichtige van mening is dat zij een andersluidend standpunt in wil nemen, zij zich in geval van discussie erover met de Belastingdienst, moet voorbereiden op het feit dat zij haar gelijk slechts zal kunnen halen via een rechter. De inspecteur, maar ook een bezwaarbehandelaar, zal in principe niet van het beleid mogen afwijken op basis van interne regels.

Verder betreft het hier dus twee verschillende besluiten. Echter, omdat ze qua inhoud sterk verwant zijn aan elkaar, verdienen ze wat Cervus Tax betreft benadeling in één nieuwsflash.

BTW AFTREK BIJ HET HOUDEN OF VERKOPEN VAN AANDELEN EN BTW-KENMERKEN

Het aanhouden van aandelen leidt voor de btw niet automatisch tot ondernemerschap. Btw op kosten die (mede) toe te rekenen zijn aan de aankoop, het bezit en de verkoop van dergelijke ‘passief gehouden’ aandelen is meestal niet (volledig) aftrekbaar. Dit is anders indien het aanhouden van aandelen deel uitmaakt van een andere activiteit die wel tot ondernemerschap leidt, en de aandelen hierdoor ‘meegetrokken’ worden in het ondernemerschap.

Volgens vaste jurisprudentie is dit het geval wanneer de holdingvennootschap tegen vergoeding prestaties levert aan een dochteronderneming waarvan zij de aandelen bezit (bijvoorbeeld managementdiensten). Als kosten te relateren zijn aan deze ‘actief gehouden’ aandelen, kan de btw worden afgetrokken voor zover de kosten verband houden met ondernemersactiviteiten die recht geven op aftrek.

INHOUD NIEUWE BESLUITEN:

Op diverse punten bevat het nieuwe beleid dus aanzienlijke wijzigingen. Wij pakken een aantal onderwerpen eruit.

ONDERWERP 1: HOLDINGRESOLUTIE AANGEPAST

Een van de bepalingen die gaat wijzigen was het beleid dat een holdingvennootschap die als btw-ondernemer kwalificeert, vanwege het verrichten van prestaties tegen vergoeding (zoals management- en adviesdiensten aan een dochter), niet in haar btw-aftrekrecht beperkt mag worden door het passief aanhouden van aandelen in andere dochters. Er was al jurisprudentie in die richting; het beleid is hier nu meer naartoe geschreven. Dit is voor de belastingplichtigen nadelig (zie paragraaf 1 over de betekenis van beleid).

Er komt in het beleid een nieuw kader, gebaseerd op Europese jurisprudentie, waarin het aanhouden van aandelen als belegging buiten het btw-ondernemerschap valt. Het houden van aandelen valt alleen onder het btw-ondernemerschap wanneer:

• De holdingvennootschap diensten of goederen tegen vergoeding levert aan haar dochteronderneming.
• De dochteronderneming een rechtstreeks, duurzaam en noodzakelijk verlengstuk is van de economische activiteit van de holding.
• De holdingvennootschap bedrijfsmatig handelt in aandelen en andere effecten.

De tweede categorie komt uit Europese jurisprudentie. Het beleid bevat nu concrete voorbeelden van actieve handelingen die tot een verlengstuk kunnen leiden, zoals herstructureringen, uitbreidingen van de activiteiten of de verkoop van aandelen met het doel de opbrengsten te herinvesteren in de overige economische activiteiten van de onderneming. Er blijft echter voldoende discussie mogelijk. Het zal van belang worden om te bepalen wanneer sprake is van een verlengstuk. De methode zal ook van belang worden gedurende de periode van het houden van de aandelen (‘bezit van aandelen/ pro rata). Naar verwachting gaat dit menige discussie opleveren.

De specifieke goedkeuring voor holdings die niet als btw-ondernemer kwalificeren, maar wel deel uitmaken van een fiscale eenheid btw, blijft behouden.

ONDERWERP 2: BTW-AFTREK BIJ KOSTEN VAN OF VOOR DE VERKOOP VAN AANDELEN

Sinds jaar en dag is het aftrekrecht van de btw die drukt op kosten rondom een aandelenverkoop voer voor discussie met de Belastingdienst. Uit de in den lande door inspecteurs ingenomen standpunten, meenden wij af te kunnen leiden dat de Belastingdienst in de regel een striktere lezing hanteerde dan de adviseurs meenden af te leiden uit de relevante Nederlandse jurisprudentie op dit vlak (ondermeer Hoge Raad 9 juli 2004, nr. 38026, zie deze link naar dat arrest). Het nieuwe beleid tracht ook hier duidelijkheid te scheppen, maar betekent naar onze mening toch vooral een aanscherping. Wij vinden de voorgestelde beleidswijzigingen ingrijpend. Het oude beleid gaf een ruimere aftrek voor kosten die verband houden met de verkoop van aandelen (zoals due diligence en verkoopvoorbereiding). Het nieuwe beleid absoluut niet en stelt een stappenplan voor. Eigenlijk alleen als de aandelen worden geleverd aan iemand buiten de EU, lijkt er een zekerheid op aftrek van de btw (via de wet). Voor de rest komt er volgens dit beleid maximaal een pro rata (hoe te bepalen zal lastig zijn) voor aftrek in aanmerking.

CONCLUSIE & ANALYSE DOOR CERVUS TAX

Dit nieuwe beleid vertoont een forse wijziging met het verleden. Hoe dit gaat uitpakken in de praktijk is op dit moment onduidelijk, met name omdat nog niet bekend is welke standpunten de Belastingdienst onder dit nieuwe beleid gaat innemen. Aannemelijk achten wij echter, dat de Belastingdienst een strikte lezing zal gaan innemen.

Vooral ondernemers die bedrijfsmatig handelen in aandelen, zoals private equity-maatschappijen, effectenmakelaars en bedrijven die regelmatig aandelen kopen en verkopen zullen gevolgen gaan ondervinden van het nieuwe beleid.

Vanzelfsprekend kunnen wij assisteren bij het optimaliseren van de btw-positie van deze ondernemingen. Ook in het licht van dit nieuwe beleid. Neem hierover contact op met uw eigen Cervus Tax adviseur of een van ondergetekenden.

Jan Pieter van Eck
+31 (0)6 2616 4880
jpvaneck@cervustax.nl

Geert Beuker
+31 (0)6 1177 0709
gwbeuker@cervustax.nl