Binnen Europa zijn de afgelopen jaren diverse maatregelen genomen om witwassen en terrorismefinanciering te bestrijden. Eind mei is nu in het Europese Parlement op dit terrein overeenstemming bereikt over de vierde anti-wit-wasrichtlijn. Dit leidt tot nieuwe verplichtingen op het gebied van registratie van Ultimate Beneficial Owners (UBO’s) van rechtspersonen met zetel in de EU. Elke Europese rechtspersoon en elke EU Lidstaat zal hiermee te maken krijgen.

WIE IS UBO?

Een UBO is, kort gezegd, een natuurlijke persoon (individu) die rechtstreeks of indirect een belang heeft in een rechtspersoon van 25% of meer.

HOE WERKT HET?

Rechtspersonen worden verplicht om actuele informatie over hun UBO’s bij te houden. Deze wordt opgenomen in een centraal register in de lidstaat waar zij zijn opgericht. In het register worden de volgende gegevens opgenomen:

• Naam;
• Maand en jaar van geboorte;
• Nationaliteit;
• Woonland; en
• Aard en omvang van het belang.

TOEGANG TOT HET UBO-REGISTER

De informatie over UBO’s is uiteraard toegankelijk voor de meeste overheidsinstanties. Daarnaast voor bedrijven die verplicht op basis van de wet al de UBO’s moeten identificeren (banken, juristen, belastingadvieskantoren). Daarnaast kunnen alle anderen – denk hierbij aan ‘de buurman’ en (onderzoeks) journalisten inzage krijgen indien zij aantonen dat ze een rechtmatig belang hebben bij inzage in het register. Een rechtmatig belang is volgens de richtlijn aanwezig indien hij of zij vermoedens heeft van witwassen, financiering van terrorisme etc. Op dit moment is nog niet duidelijk hoe dit ‘rechtmatig belang’ voor personen die het register willen inzien uitwerkt in de praktijk. Het is aannemelijk dat de invulling van dat criterium de komende periode wordt verduidelijkt. De richtlijn bevat verder de mogelijkheid voor lidstaten om, in uitzonderlijke, individuele gevallen, de toegang tot het register te beperken. Bijvoorbeeld indien er een risico van fraude of ontvoering aanwezig is, of wanneer de UBO nog minderjarig is. Zo gelden bijvoorbeeld ook bijzondere maatregelen voor ‘politiek-prominente personen’.

TRUSTREGISTER

Voor trusts gaat een andere regeling gelden, EU-lidstaten moeten voorzien in een centraal trustregister met betrekking tot trusts die beheerst worden door het recht van die EU-lidstaat. Dit trustregister wordt in beginsel toegankelijk voor de bevoegde autoriteiten en de bedrijven die hun cliënten moeten identificeren. Dit register wordt in principe niet toegankelijk voor het publiek. In het trustregister komt UBO-informatie over trusts en vergelijkbare entiteiten. Echter, alleen indien de trust fiscale gevolgen heeft. De invulling van het begrip ‘fiscale gevolgen’ is op dit moment nog niet duidelijk. De in het trustregister op te nemen informatie dient de identiteit van de volgende personen te omvatten:

• De settlor;
• De trustee(s);
• De protector (indien aanwezig);
• Beneficiaries; en
• Personen die zeggenschap uitoefenen.

Het spreekt voor zich dat de EU er naar streeft alle nationale UBO-registers en trustregisters op termijn aan elkaar te koppelen. Het is een kwestie van tijd voordat dat geëffectueerd is.

INVOERING EN INWERKINGTREDING

Nu de nieuwe richtlijn is aangenomen is ook Nederland verplicht om de richtlijn binnen twee jaar door te voeren in haar nationale wetgeving. Dit betekent waarschijnlijk in de loop van 2017.

CONCLUSIE VAN CERVUS

Iedereen onderschrijft het belang van de bestrijding van witwassen en van de financiering van terrorisme. Het is echter evident dat het UBO-register een grote impact zal hebben op de privacy van (groot)aandeelhouders. In het bijzonder (familie)bedrijven zullen door deze regelgeving direct een deel van hun privacy moeten opgeven. Veel relatief eenvoudige bestaande maatregelen om privacy te beschermen zullen immers niet meer voldoen.

De adviseurs van Cervus hebben ruime ervaring op het terrein van beschermen van privacy en verantwoorde vermogensstructurering voor particulieren. Wij staan u graag terzijde van uw vragen over de gevolgen en assisteren u graag bij het zoeken naar een passende oplossing voor u.

Cervus Belastingadvies B.V.
Maarten Jan Brouwer